"म पनि देशद्रोही!"

बाँदरले नरिवल पाउँदा जस्तै-

आज निकै खुसी छु म

किनकी,

जीवनमा पहिलो पटक मैले पदक थापें!

परिश्रम बिनै,

मेहनत बिनै,

घरमै बसि-बसि,

दुई/चार शब्द लेखि-लेखि,

मात्रै:

नेपालको संविधान पढि-पढि

मैले पदक पाएँ- "देशद्रोही"को!

चेस्मा लाउँदा नदेखेको,

लाल्टेन बाल्दा नभेटेको,

खोज्दै छु म अनुसुची र धारा!

हे सरकार,

बताइदे मलाई यो "देशद्रोही"को के छ अभिभारा?

संविधान-

म त पढ्दै गर्छु, पढाउँदै गर्छु

आफु जस्तै सारा देश प्रेमीलाई,

देशद्रोही बनाउदै गर्छु।

केही थान प्रदर्शन पछि:

म रमाउँने छु,

हामी रमाउँने छौँ

किनकी,

हरेक नेपालीले संविधान पढ्ने छन्,

सबैले सम्मानित पदक पाउने छन्

अनि त,

केवल एकै नारा घन्कने छ-

"म पनि देशद्रोही!"

"हामी पनि देशद्रोही!"

© प्रतीक घिमिरे

"सुगर फ्रि चिनी"

उसको निम्ति सबै स्वाद एकै हुन्, - नुनिलो, गुलियो, अमिलो, पिरो

ऊ ग्रिन टी पिउँछ सुगर फ्रि बिस्कुट लिन्छ उसले चिनीको स्वाद बिर्सन्छ जसरी सत्ता पाउँदा जनता बिर्सेको छ

ऊ यहाँ किसान कै गल्ती देख्छ

किनकी,

किसानका उखुले

कमिसनका सुगर फ्रि चिनी बनाउन सकेनन्!

उसको लागि सबै तरल पनि एकै हुन्, - पिसाब, पानी, पसीना, रगत

ऊ रङ्गहीन पानी पिउँछ

र, त्यस्तै पिसाब फेर्छ

उसले रगतको रङ्ग बिर्सन्छ

जसरी क्रान्ति पछि सहिद बिर्सेको छ

ऊ यहाँ पनि किसान कै गल्ती देख्छ किनकी,

किसानका पाखुराले

उसको पसिना काढ्न सकेनन्!

मानिस पनि एकै हुन् उसका निम्ति,

- ब्यापारी, बिचौलिया, किसान, कर्मचारी

ऊ सरकारबाट ब्यापारी चलाउँछ र, ब्यापारीबाट बिचौलिया

उसले किसान र कर्मचारी बिर्सन्छ

जसरी दरबार पाउँदा देश बिर्सेको छ

यहाँ पनि ऊ कतै किसान कै गल्ती पो देख्छ कि?

खैर, कति अर्काको दोष देख्नु,

बरू सोचौँ-

यहाँ "ऊ" चाहि को होला त?

म, तपाईं कि हामी?

© प्रतीक घिमिरे

"सम्झनामा: स्व. राष्ट्रकवि माधवप्रसाद घिमिरे!"

रहन्छ सदैव प्रेरणा छ साथ

मृत्यु छ सबको एकदिन काख

गाउँदै छ जगतले गुनगान गाथ

हामी छौँ तिम्रै शरणमा छ माथ

सम्झना छ यो शक्तिको सगर

तिमी बिना रह्यो वाङ्मय बगर

केको छ यहाँ किन पो छ कहर

अर्पिने यो टुक्रा चरणमा छ रहर

मर्दैन कृति मरे पनि शरिर

नतमस्तक छौँ हामी तिम्रै हौं फकिर

जन्मोत्सवमा हेर सबै छन् सरिक

सम्झनामा रुन्छ हृदय हरेक

© प्रतीक घिमिरे

"अभागी कामको भाग्यमानी माम"

कस्तो भाग्यमानी म!
जनआन्दोलन ताका टायरको मुस्लो खाएं,
खाएं अश्रुग्याँसको पिरो पनि

म कस्तो भाग्यमानी!
भुकम्प ताका हजारौं लाशको धुवाँ खाएं,
खाएं लाखौं ढलेका संरचनाको धुलो पनि

तर, आज म कस्तो अभागी भएको छु!
चीलगाडि उड्ने आकाशमा चील उडेको देखिरहेको छु,
भक्त उभिने मन्दिरमा भगवान एक्लै जिल परेको देखिरहेको छु

कस्तो अभागी भएको छु म!
मान्छे हिड्ने आलीमा लामा-लामा झार पलाएको देखिरहेको छु,
कार गुड्ने बाटोमा जनावर बेकार रन्थनिएको देखिरहेको छु

यो अभागी र भाग्यमानी बिचको बिन्दुमा,
जिन्दगी नै उथुल-पुथुल हुने स्थितिमा पुगेको छु!
आन्दोलन बिना कर्फ्यु पालना गर्ने दिन भोगेको छु,
दशैं नै नआई गाउँघर फर्किन रिन बोकेको छु

यो मेरो संसार हैन!
मेरो संसारमा त,
सूर्यको रापै थाहा नहुने गरि धुवाँ बसेको छ,
जूनताराको तापै थाहा नहुने गरि धुलो जमेको छ

पूर्व मेचीबाट पश्चिम महाकालीको सेतो क्षितिज देखिने,
यो मेरो संसार हुँदै हैन!
मेरो संसारमा त,
हावाको वेग समेत कालो उडेको छ,
खोलानालाको आवेग समेत पहेँलो सुकेको छ

हे जगत जननी प्रकृति धर्ती माता!
अब मैले,
सूर्यको सफा राप पनि तापें,
जूनताराको शान्त ताप पनि तापें,
हावाको स्वच्छ वेग पनि छोएं,
खोलानालाको सुन्दर आवेग पनि धोएं

अब मलाई मेरै संसारमा फर्काई देऊ,
उराठलाग्दो सहरमा फेरि मान्छेको भेल बगाई देऊ,
यो सफा, स्वच्छ, सुन्दर वातावरणमा,
न त मेरो हक छ, न‌ त मेरो अधिकार छ,
न त मेरो बानी छ, न‌ त मेरो औकात छ

म पापले पखालिएको अभागी काम गर्ने मान्छेलाई भाग्यमानी माम नदेऊ,
म फोहोर कर्म गर्ने मान्छेलाई सफा फलको खाम नदेऊ

© प्रतीक घिमिरे

"मेरो आँखामा नेपाल"

उस्तै छ कोशीको कलकल,
र, मधेशको पसिना खलखल,
हरियाली र हसिलो सभ्यतामा,
तलाउको तातो पानी छलछल
मठ र मन्दिरको मसिनो मुस्कानमा,
मख्ख छन् आगन्तुक र पाहुना,
चिसो हावाको न्यानो सिरेटोलाई,
गुन्द्रुक र ढिंडोसंग मुछेर खाउन
तराई झरे पनि, हिमाल चढे पनि,
पुर्व उडे पनि, पश्चिम गुडे पनि,
सधै स्वच्छ र सफा छ मेरो देश,
काली उर्लिए पनि, कर्णाली कुर्लिए पनि
चन्द्रमा चुमेका सगरमाथा होस् चाहे सैपाल,
यस्तै छ मेरो आँखामा मेरो नेपाल!

मिलेर बसेका छन् हिन्दू, मुसलमान, क्रिस्टियन र सिख,
कसैले कसैको गर्दैनन् आरिस्, घमण्ड र ईख,
सारा संसारले मेरो देश नियालेको छ,
सबैले सिक्नैपर्छ नेपालबाट अब यो शान्तिको सिक
चार जात छत्तीस वर्णले विश्वलाई पुकार्दै छ,
"अतिथि देवो भवः"को गुणगान र महिमा संसारलाई सुनाउदै छ,
सबैले नेपालमा नौलोपनको आभाष गरून्,
"नेपाल भ्रमण बर्ष २०२०"ले सम्पूर्ण देशको दैलो ढक्ढक्याउदै छ
काठमाडौं, जनकपुर, मुस्ताङ होस् या पोखरा,
सबै ठाउँ घुमाउने छौं चाहे टापु होस् या चुचुरा,
एकै स्वरले सम्पूर्णलाई आव्हान गर्दै छौँ हामी,
उत्साहित छौँ स्वागत गर्न सिकाउँदै नमस्कार र कखरा
सबैको मनमा बसेको सुन्दर, शान्त, विशाल,
यस्तै छ मेरो आँखामा मेरो नेपाल!

चन्द्रमा चुमेका सगरमाथा होस् चाहे सैपाल,
सबैको मनमा बसेको सुन्दर, शान्त, विशाल,
यस्तै छ मेरो आँखामा मेरो नेपाल!

© प्रतीक घिमिरे

"जिन्दगीका पाईलाहरु"

बसिरहँदा पनि चलिरहने यि जिन्दगीका पाईलाहरु,
न त घाम भन्छन् न‌ त पानी,
न‌ त थकाइ फेर्छन् न त बानी

उराठलाग्दा अध्यारो दिनहरूमा पनि हिँडिरहन्छन्,
उज्याला जुनेली रातहरूमा पनि कुदिरहन्छन्,
सिमसिमे झरिमा पनि दुगुरिरहन्छन्,
जबसम्म कला चट्याङले सेता बत्ती बाल्दैनन्,
तबसम्म कुरिरहन्छन्,
मेरा यि जिन्दगीका पाईलाहरु म बसिरहँदा पनि चलिरहन्छन्

भौतारिरहेको जिन्दगीमा धेरथोर ठेस लाग्दा,
कतिका पछि म भागे,
कति मेरा पछि लागे,
पिल्सिदै गएका ति ठेस लागेका घाउ टन्किदा,
दिनभरि मन रुवाए र रातभरि आँखा रसाए,
धेरै उतारचढाव टेकेका मेरा जिन्दगीका पाईलाहरु,
घरि काँडामा पनि रमाए, घरि फुलमा पनि हराए,
मेरा जिन्दगीका पाईलाहरु म बसे पनि आफु एक्लै हिँडिरहे

कहिले घुम ओढेर हिँडे,
कहिले कुम बोकेर हिँडे,
उकालाका गहिराइहरू पनि चढे,
ओरालाका उचाईहरू पनि झरे,
मेरा जिन्दगीका यि साहसी पाईलाहरु,
अमर छाप छोड्दै अनकन्टारमा अल्मलाए,
सहनै नसक्ने भएका जिन्दगीका पाईलाहरु,
मेरा पैतालाका डोबहरू मै पातलिए

बसिरहँदा पनि चलिरहने यि जिन्दगीका पाईलाहरु,
न त घाम भन्छन् न‌ त पानी,
न‌ त थकाइ फेर्छन् न त बानी

© प्रतीक घिमिरे

"आत्महत्या"

यो आत्मियता हराएको संसारमा आत्महत्या नगरी बाँच्न कसलाई पो मन छ होला र?
तर हामी त यो संसारलाई सजाउँदै सङ्घर्षी समय सिलाउदै हिडि रहेको छौँ

तिमी रोयौं तर किन?
तिमी रोयौं तर किन यस्तो रोकथाम खोज्यौ जस्ले अरू सबैलाई रुवायो,
तिमी मर्यौ तर किन यस्तो मदहोस बनायौ जस्ले अरू बाँच्दा बाँच्दै मर्न बाध्य भए

बुझ्छु तिमीलाई बाँच्न गाह्रो थियो होला,
अरूलाई बाँच्न सिकाउँने कति योद्धा त मरेर गए,
बुझ्छु तिमीलाई बाँच्न गाह्रो थियो होला,
तर कत्रो आँट देखायौ कि आफ्नै आत्माको हत्या आफैँले गर्यौ,
बुझ्छु तिमीलाई सहन गाह्रो थियो होला,
तर कत्रो साहस देखायौ कि आफ्नै शरीरको सलामी आफैले चढायौ

मैले भनेको थिएँ,
नसोधी आउनेले भन्दा नसोधी जानेले धेरै पिडा दिन्छन् भनेर,
तिमी आउदा त नसोधी आएको थियौ,
संगै कति उज्यालो ल्याएको थियौ,
अहिले जाँदा कसैलाई नसोधी सुटुक्क गयौ,
संगै कतिको उज्यालो लिएरै गयौ

किन सोचेनौ?
किन सोचेनौ तिमी नहुँदा तिम्रो आमाको काख कसले भर्छ भनेर,
किन सोचेनौ तिमी नहुँदा तिम्रो बाबाको काध कसले थाम्छ भनेर,
किन सोचेनौ तिमी नहुँदा तिम्रो साथीको साथ कसले समाउँछ भनेर,
किन सोचेनौ तिमी नहुँदा तिम्रो प्रेमीको प्रेम कसले पुकार्छ भनेर

बाँच्न त सजिलो छैन तर मर्न चै' गाह्रो भएन होला र?
आफुले आफैलाई चोट पुर्याउन त सकिँदैन,
तिमीले कसरी आफ्नो देहलाई सधैको लागि आफैले दबायौ?
तिमीलाई सबैले कातर भने होला,
तर सलाम छ तिम्रा ति सङ्घर्ष बिरोधी साहसहरुमा,
हृदय देखि सलाम छ!

साथ नपाए आऊ तिम्रो सारथी म बन्ने छु,
हात नपाए आऊ तिम्रो हितैषी म हुने छु,
आऊ संगै समस्यालाई साँघुरो बनाऔं,
तिम्रो सुखमा म मात्ने छु,
तिम्रो दु:ख म साट्ने छु

यो आत्मियता हराएको संसारमा आत्महत्या नगरी बाँच्न कसलाई पो मन छ होला र?
तर हामी त यो संसारलाई सजाउँदै सङ्घर्षी समय सिलाउदै हिडि रहेको छौँ

© प्रतीक घिमिरे